Tổng quan 8 tuyến Metro TPHCM.
Tuyến Metro là gì?
Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh (Ho Chi Minh City Metro - Saigon Metro) là một trong những hệ thống vận tải đô thị nhanh đầu tiên tại Việt Nam, được xây dựng tại Thành phố Hồ Chí Minh. Dự án là sự kết hợp giữa tàu điện ngầm (metro), xe điện mặt đất (tramway) và tàu một ray (monorail). Hệ thống có thể đi ngầm dưới lòng đất hoặc di chuyển trên cao. Nhờ thiết kế hạ tầng riêng biệt nên tốc độ của phương tiện di chuyển trên tuyến metro nhanh hơn, không có giao cắt với lối đi các phương tiện khác. Tuyến Metro di chuyển nhiều chuyến trong ngày, có trạm dừng, nhà ga để đón và trả khách.
Hệ thống bao gồm 8 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài 169 km, 1 tuyến xe điện 12,8 km, 2 tuyến đường ray đơn dài 43,7 km và 175 nhà ga.
Với mật độ dân cư đông đúc, hệ thống giao thông đang hoạt động quá tải, tình trạng kẹt xe, tắc đường diễn ra thường xuyên. Việc xây dựng các tuyến Metro có ý nghĩa vô cùng to lớn trong tiến trình phát triển của thành phố.
Tuyến Metro số 1: Bến Thành – Suối Tiên
- -Tổng mức đầu tư: hơn 43.700 tỷ đồng.
- -Tổng chiều dài: 19,7 km, trong đó 2,6 km đi ngầm và 17,1 km đi trên cao.
- -Số lượng ga: 14, trong đó có 3 ga ngầm và 11 ga trên cao.
- -Hướng tuyến: Bắt đầu từ Bến Thành (Quảng trường Quách Thị Trang) – Lê Lợi – Nguyễn Siêu – Ngô Văn Năm – Tôn Đức Thắng – Ba Son – Nguyễn Hữu Cảnh – Văn Thánh – Điện Biên Phủ – cầu Sài Gòn – xa lộ Hà Nội và kết thúc tại Depot Long Bình.
- -Định hướng: Kéo dài từ ga Suối Tiên đến Bình Dương và đến TP Biên Hòa – Đồng Nai.
- -Diện tích Depot Long Bình: 20 ha. (Depot có chức năng là khu trung tâm điền khiển và bảo dưỡng, sửa chữa tàu của tuyến metro số 1 đến năm 2040. Nơi đây bao gồm các tòa nhà vận hành và bảo dưỡng, xưởng chính, bãi đỗ tàu, trạm vệ sinh, mạng lưới đường nội bộ, đường ray, hệ thống điện, tín hiệu, thông tin liên lạc, khu văn phòng...)
- -Nhà tài trợ: Nhật Bản (JICA)
- -Dự kiến hoàn thành: dự án hiện đạt gần 91% tổng khối lượng công việc, dự kiến chạy thử tàu trong năm nay và hoàn thành toàn bộ công trình cuối năm 2023.
2 đoàn tàu cuối cùng trong tổng số 17 đoàn tàu của tuyến Metro số 1 đã chính thức cập cảng Khánh Hội (quận 4) vào ngày 6.5. Mỗi đoàn tàu có 3 toa với chiều dài 3 toa, sức chứa 930 hành khách, trong đó 147 khách ngồi và 783 khách đứng. Tốc độ thiết kế tối đa là 110km/h chạy trên cao và 80km/h đi dưới hầm. Tàu biển chở 6 toa metro rời cảng Kudamatsu (Nhật Bản) hôm 28/4. Mỗi toa dài 21 m, rộng 3 m, cao gần 4 m, nặng 37 tấn, sử dụng hợp kim nhôm được hạ tải xuống cảng Khánh Hội rồi đưa về depot Long Bình, cách đó hơn 25 km, để ráp thành đoàn tàu hoàn chỉnh.
Tuyến Metro số 2: Bến Thành – Tham Lương
Thông tin chung:
- -Hướng tuyến: Đô thị Tây Bắc (huyện Củ Chi) – quốc lộ 22 - Bến xe Tây Ninh – Trường Chinh – Tham Lương – Cách Mạng Tháng Tám – Phạm Hồng Thái – Lê Lai - Bến Thành – Thủ Thiêm.
- -Tổng chiều dài toàn tuyến: 48 km.
- -Hiện tại, dự án xây dựng tuyến metro số 2 đang được chia thành 3 giai đoạn.
Giai đoạn 1: Bến Thành-Tham Lương
- -Có điểm đầu là ga Bến Thành đi ngầm theo đường Phạm Hồng Thái đến Ngã sáu Phù Đổng qua đường Cách mạng tháng 8, tiếp đó là đường Trường Chinh và kết thúc tại ga Depot Tham Lương.
- -Tổng mức đầu tư: gần 47.900 tỷ đồng.
- -Nhà tài trợ: Ngân hàng Tái thiết Đức (KFW), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) tài trợ cho dự án gần 37.500 tỉ đồng, còn lại hơn 10.400 tỉ đồng là vốn đối ứng từ phía Việt Nam.
- -Tổng chiều dài: hơn 11 km (9,3 km đi ngầm và 2 km đi trên cao) đi qua sáu quận gồm quận 1, 3, 10, 12, Tân Bình và Tân Phú.
- -Số lượng ga: 11 (10 ga ngầm và 1 ga trên cao).
- -Depot Tham Lương đặt tại Quận 12 với diện tích 25 ha, cao 8 tầng và 1 hầm (dùng chung cho tuyến metro số 6).
- -Dự kiến khởi công năm 2025.
Giai đoạn 2: Đoạn Bến Thành – Thủ Thiêm và đoạn Tham Lương – Bến xe Tây Ninh.
- -Phía nam bắt đầu từ ga Bến Thành, đi theo đường Hàm Nghi chạy ngang qua sông Sài Gòn rồi đi tiếp theo đường Mai Chí Thọ và kết thúc tại ga Thủ Thiêm. Phía Bắc bắt đầu từ ga Tân Bình, đi dọc theo đường Trường Chinh và ga cuối là Bến xe Tây Ninh.
- -Tổng chiều dài 2 đoạn tuyến: khoảng 9,1 km (4,2 km đi ngầm và 4,9 km đi trên cao).
- -Số lượng ga: 9 ga (6 ga ngầm và 3 ga trên cao).
- -Depot Tham Lương đặt tại Quận 12.
- -Tổng mức đầu tư (ước tính): 1,482 tỷ USD.
- -Hình thức đầu tư dự kiến: ODA, PPP…
- -Tình hình thực hiện: Hoàn tất lập Báo cáo Nghiên cứu tiền khả thi toàn tuyến.
Giai đoạn 3: Bến xe Tây Ninh – Khu Tây Bắc Củ Chi.
- -Chiều dài đoạn tuyến: khoảng 28 km (đi trên cao).
- -Số lượng ga: 22 ga (trên cao).
- -Depot Phước Hiệp đặt tại Củ Chi.
- -Tổng mức đầu tư (ước tính): 2,714 tỷ USD.
- -Hình thức đầu tư dự kiến: ODA, PPP…
- -Tình hình thực hiện: Hoàn thiện báo cáo cuối kỳ bước lập Báo cáo Nghiên cứu tiền khả thi.
Tuyến Metro số 3A : Bến Thành – Tân Kiên.
Thông tin chung:
Hướng tuyến: Bến Thành - Phạm Ngũ Lão - Ngã 6 Cộng Hòa - Hùng Vương - Hồng Bàng - Kinh Dương Vương - ga Tân Kiên - đi qua các Quận: 1, 3, 5, 6, 10, 11, Bình Tân và Huyện Bình Chánh.
Tổng chiều dài: khoảng 19,8 km. Dự án được phân kỳ đầu tư thành 2 giai đoạn.
Giai đoạn 1: Bến Thành – Bến xe Miền Tây
- -Tổng mức đầu tư: khoảng 1,82 tỷ USD.
- -Chiều dài: khoảng 10 km (đi ngầm 8,3 km và 1.7 km đi trên cao)
- -Số lượng ga: 08 ga ngầm và 02 ga trên cao.
- -Sử dụng chung depot Long Bình với tuyến Metro số 1.
Giai đoạn 2: Bến xe Miền Tây – ga Tân Kiên
- -Tổng mức đầu tư: khoảng 1 tỷ USD.
- -Chiều dài: 9,8 km đi trên cao.
- -Số lượng ga: 7 ga trên cao.
- -Depot Tân Kiên đặt tại huyện Bình Chánh với diện tích 20,15 ha.
- -Tuyến metro số 3A kết nối với các tuyến đường sắt đô thị khác như: Tuyến số 1, tuyến số 2, tuyến số 4 tại ga Bến Thành để vận chuyển hành khách với cửa ngõ thành phố đi các tỉnh Miền Tây Nam Bộ.
- -Tuyến được định hướng kéo dài đi dọc Quốc lộ 1 và kết nối với Thành phố Tân An – tỉnh Long An.
Tuyến Metro 3B: Ngã 6 Cộng Hòa – Hiệp Bình Phước
- -Hướng tuyến: Ngã 6 Cộng Hòa - Nguyễn Thị Minh Khai - Xô Viết Nghệ Tĩnh - Quốc lộ 13 - Hiệp Bình Phước. Đi qua Quận 1, Quận 3, Quận Bình Thạnh và Quận Thủ Đức.
- -Tổng mức đầu tư khoảng: 1,87 tỷ USD
- -Chiều dài: khoảng 12,1 km (9 km đi ngầm và 3,1 km đi trên cao).
- -Số lượng ga: 10 ga (8 ga ngầm và 2 ga trên cao)
- -Depot đặt tại Hiệp Bình Phước, Quận Thủ Đức với diện tích khoảng 20 ha.
- -Tuyến đường sắt đô thị số 3b kết nối trung tâm Thành phố với khu vực Đông Bắc Thành phố. Trong tương lai sẽ kết nối với thành phố Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương) dọc theo Quốc lộ 13, kết nối với tuyến đường sắt đô thị số 1 của tỉnh Bình Dương.
- -Dự án đang trong quá trình kêu gọi đầu tư, Ủy ban Nhân dân Thành phố đã thông qua Thiết kế cơ sở, hồ sơ ranh mốc và đã bàn giao cho địa phương quản lý quy hoạch.
Tuyến Metro số 4: Thạnh Xuân (Quận 12) – Khu đô thị Hiệp Phước.
- -Hướng tuyến: Thạnh Xuân - Hà Huy Giáp - Nguyễn Oanh - Nguyễn Kiệm - Phan Đình Phùng - Hai Bà Trung - Bến Thành - Nguyễn Thái Học -Tôn Đản - Nguyễn Hữu Thọ - Khu đô thị Hiệp Phước. Tuyến số 4 đi qua các Quận 12, Quận Gò Vấp, Quận Phú Nhuận, Quận 3, Quận 1, Quận 4, Quận 7 và huyện Nhà Bè.
- -Tổng mức đầu tư: 4,57 tỉ USD.
- -Tổng chiều dài: khoảng 36,2 km (19,9 km đi trên cao và 16,3 km đi ngầm)
- -Số lượng ga: 32 (14 ga ngầm và 18 ga trên cao).
- -02 depot đặt tại Thạnh Xuân khoảng 27ha và Hiệp Phước khoảng 20ha.
- -Tuyến đường sắt đô thị số 4 vận chuyển hành khách xuyên tâm dọc theo các khu dân đông đúc nhất của Thành phố, qua khu vực Bến Thành theo trục Bắc Nam.
- -Dự án đang trong quá trình kêu gọi đầu tư, đã lập Báo cáo đầu tư xây dựng công trình, lập hồ sơ cắm mốc giới và bàn giao cho địa phương để quản lý quy hoạch.
Tuyến Metro số 5: Depot Đa Phước – Cần Giuộc – Cầu Sài Gòn
Giai đoạn 1: Ngã tư Bảy Hiền-Cầu Sài Gòn
- -Hướng tuyến: Từ Ngã tư Bảy Hiền dọc theo đường Hoàng Văn Thụ - Phan Đăng Lưu - Bạch Đằng - Điện Biên Phủ đến cầu Sài Gòn. Đi qua các quận Tân Bình, Phú Nhuận và Bình Thạnh.
- -Tổng mức đầu tư: khoảng 1,66 tỷ USD.
- -Nhà tài trợ: Chính phủ Tây Ban Nha (ODA), Ngân hàng ADB, EIB và KFW.
- -Tổng chiều dài: khoảng 8,9 km (7,46 km ngầm và 1,43 km trên cao).
- -Số lượng ga: 9 ga (8 ga ngầm và 01 ga trên cao).
- -Depot mini đặt tại công viên Hoàng Văn Thụ rộng 2 ha.
- -Tuyến Metro số 5 giai đoạn 1 là một trong ba tuyến đường sắt đô thị thuộc danh mục dự án ưu tiên, kết nối với tuyến Metro số 1 và tuyến Metro số 2 tạo thành một hệ thống vận chuyển hành khách trên các tuyến đường có mật độ giao thông cao nhất Thành phố.
- -Dự án đã hoàn tất Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, đang trình các cơ quan có thẩm quyền để thẩm định trình Quốc Hội phê duyệt chủ trương đầu tư.
Giai đoạn 2: Ngã tư Bảy Hiền-Bến xe Cần Giuộc mới
-
-Hướng tuyến: Bến xe Cần Giuộc mới – Quốc lộ 50 – Tùng Thiện Vương – Phù Đổng Thiên Vương – Lý Thường Kiệt – Ngã tư Bảy Hiền. Đi qua các quận Tân Bình, Quận 10, Quận 5, Quận 8 và huyện Bình Chánh.
- -Tổng mức đầu tư khoảng : 2,1 tỷ USD.
- -Chiều dài: khoảng 14,5 km.
- -Số lượng nhà ga: 13 nhà ga.
- -Tuyến Metro số 5 - giai đoạn 1 và 2 kết nối với tuyến Metro số 1, số 2 tạo thành 1 hệ thống vận chuyển hành khách trên các tuyến đường có mật độ giao thông cao nhất Thành phố và kết nối với Sân bay Tân Sơn Nhất.
- -Dự án đang trong quá trình kêu gọi đầu tư, đã được Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) hỗ trợ kỹ thuật nghiên cứu tiền khả thi và nghiên cứu khả thi vào năm 2017. Đang tiếp tục đề xuất dự án hỗ trợ kỹ thuật Nghiên cứu phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng.
Tuyến Metro số 6: Bà Quẹo – Vòng xoay Phú Lâm.
- -Hướng tuyến: Bà Quẹo – Âu Cơ – Lũy Bán Bích – Tân Hòa Đông – Vòng xoay Phú Lâm. Tuyến metro số 6 đi qua các Quận 6, Quận Tân Phú, và Quận Tân Bình.
- -Tổng mức đầu tư: khoảng 1,33 tỷ USD.
- -Tổng chiều dài: 6,8 km, tuyến đi ngầm.
- -Số lượng ga: 7 ga ngầm.
- -Depot dùng chung với tuyến số 2 tại Depot Tham Lương.
- -Tuyến Metro số 6 là tuyến kết nối giữa tuyến Metro số 2 và tuyến Metro số 3a để vận chuyển hành khách từ cửa ngõ các tỉnh miền Tây đi khu Tây Bắc Thành phố và Sân bay Tân Sơn Nhất.
- -Dự án đang trong quá trình kêu gọi đầu tư, đã lập Báo cáo đầu tư xây dựng công trình, lập hồ sơ cắm mốc giới và bàn giao cho địa phương để quản lý quy hoạch.